26 listopada 2021 /FP | Family News Service
Prorocze słowa prymasa się spełniły, ponieważ w niedługim czasie Władysław Gomułka uwikłał się w konflikt z polską inteligencją, a w marcu 1968 roku w krwawo stłumiony konflikt ze studentami, który właściwie był początkiem końca jego rządów.
Trzeba też bardzo ostrożnie powiedzieć, że we wzajemnych relacjach pomiędzy państwem a Kościołem coś zaczęło się zmieniać. Wyrazem tego było pozwolenie na wyjazd do Rzymu w 1969 roku co miało znaczący wpływ na załatwianie wcześniej omawianych regulacji prawnych Kościoła na Ziemiach Zachodnich.
Kościół katolicki nie pozostał obojętny wobec wydarzeń marcowych 1968 roku, zwłaszcza wobec przemocy i aresztowań studentów. Zdecydowane w tej sprawie stanowisko zajęli polscy biskupi. W odezwie pasterskiej skierowanej do wiernych w dniu 21 marca 1968 roku czytamy m.in.: Wszelkie sprawy, jakie dzielą ludzi w świecie dzisiejszym powinny być rozwiązywane nie przy pomocy siły, ale na drodze wnikliwego dialogu. Tylko taka metoda może prowadzić do unikania dyskryminacji, a nade wszystko – do znajdowania prawdy i sprawiedliwości w stosunkach pomiędzy ludźmi. Tylko ta metoda odpowiada godności człowieka, w niej bowiem dochodzi do głosu jego siła moralna. Stosowanie środków przemocy fizycznej nie prowadzi do prawdziwego rozwiązania napięć pomiędzy ludźmi ani pomiędzy grupami społecznymi. Brutalne użycie siły uwłacza godności ludzkiej i zamiast służyć utrzymaniu pokoju rozjątrza tylko bolesne rany (…).
Równocześnie myśl nasza kieruje się do całego społeczeństwa, w szczególny sposób do młodzieży pracującej i studiującej na tylu uczelniach. Staramy się zrozumieć i odczuć źródła tego niepokoju, jaki was nurtuje i jaki zdaje się nurtować dziś młodzież całego świata. Jest to niepokój, którego korzenie sięgają najgłębszych ludzkich spraw: niepokój o sens ludzkiego istnienia, niepokój związany z dążeniem do prawdy i do wolności, jaka jest naturalnym prawem każdego człowieka w życiu osobistym i społecznym. Jest to niepokój o przyszłość człowieka i świata (Słowo Episkopatu Polski „O bolesnych wydarzeniach” z 21 marca 1968 roku, w: Listy Pasterskie Episkopatu Polski, Paris 1974, s. 518).
Jednocześnie osobny memoriał w sprawie zamieszek skierował Episkopat do rządu.
Ksiądz Prymas miał wiele zastrzeżeń odnośnie osób, które brały udział w rozpoczęciu zamieszek marcowych. Zwłaszcza do tzw. komandosów, którzy wcześniej byli zaangażowani w krytykę Kościoła, a teraz zapewne oczekiwali na słowa otuchy.
Family News Service / Marian Piotr Romaniuk